| |
 |
|
De Stelling
In een wijde boog rondom Amsterdam werd tussen 1880 en 1920 een uniek stelsel van verdedigingswerken aangelegd: de Stelling van Amsterdam. De Stelling vormt een 135 kilometer lange ring van meer dan 40 forten. De Stelling is niet alleen uniek omdat het
een zeer grootschalig verdedigingswerk is, maar ook omdat het een van de laatste en
tevens meest uitgebreide is die op deze wijze in de wereld werd gebouwd. In 1996 werd
de Stelling van Amsterdam dan ook op de Werelderfgoedlijst geplaatst.
De Stelling van Amsterdam is in opdracht van het Departement van Oorlog gebouwd.
Het is het enige voorbeeld van een militaire versterking gebaseerd op het beheersen
van water. In tijd van nood konden binnen 48 uur grote stukken land onder water worden gezet. Daarvoor diende een omvangrijk en ingenieus stelsel van dijken en dammen,
van sluizen en gemalen. Een aanvaller was zodoende gedwongen op gepaste afstand
te blijven. Door de snelle ontwikkeling van oorlogswapens verloor de stelling echter al
snel na de voltooiing zijn militaire betekenis.
Veel forten zijn nog intact. Soms liggen deze verscholen tussen woningen, soms op open plekken. De verbindingswegen tussen de forten liggen er eveneens nog. Het zijn nu vriendelijke, rustige weggetjes, uitermate geschikt voor wandelaars en fietsers. Omdat
grote delen van de Stelling jarenlang uitsluitend het domein van Defensie geweest zijn,
heeft de natuur er ongestoord haar gang kunnen gaan. Dat heeft een rijkdom aan
bomen, planten en dieren opgeleverd, die in het omringende agrarisch gebied zijn
weerga niet kent. Niet alleen flora en fauna gedijen goed dankzij de Stelling, ook grote
delen van het typisch Noordhollandse landschap zijn erdoor bewaard gebleven.
Al heeft
de Stelling van Amsterdam dus geen militaire betekenis meer, de historische,
ecologische
en landschappelijke betekenis ervan is echter gebleven. Breng dus zeker
een bezoek aan dit unieke natuurmonument van defensieve en waterstaatkundige techniek!
©Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen 2004
Links
www.stelling-amsterdam.org |
