Het Waaggebouw

Het waaggebouw werd in 1488 gebouwd als een van de drie hoofdstadspoort van
Amsterdam, de Sint Anthonispoort. De andere waren de Regulierspoort, waarvan het
onderste deel van de Munttoren een restant is, en de oude Haarlemmerpoort, die niet
meer bestaat.
In 1601 werden de oude stadsmuren geslecht in verband met stadsuitbreidingen. De
Sint Anthonispoort bleef daarbij gespaard, maar verloor uiteraard zijn functie. Aan
weerszijden werd een deel van de grachten gedempt zodat er een plein ontstond:
de Sint Anthonismarkt - de huidige Nieuwmarkt. In 1617 kreeg de voormalige stadspoort
de bestemming van waaggebouw. Enkele van de schietgaten werden vergroot tot ramen, waardoor het gebouw een meer open karakter kreeg.
Ook de bovenverdieping van de voormalige stadspoort kreeg een nieuwe bestemming.
De grootste ruimte werd wachtlokaal voor een van de vendels van de schutterij.
De overige vertrekken werden toegewezen aan diverse gilden, zoals het Sint Lucasgilde
- het gilde van de schilders - het Sint Eloygilde en het chirurgijnsgilde. Het metselaars-
en het chirurgijnsgilde hebben de meeste invloed gehad op het uiterlijk van het gebouw.
Zo waren de metselaars verantwoordelijk voor tal van verfraaiingen aan binnen- en buitenzijde, waaronder het trappenhuis, de haardsteden, de raamkozijnen en de
decoraties aan de torens. De chirurgijns op hun beurt lieten centraal in het gebouw
een achthoekig, houten koepelgewelf bouwen, dat beschilderd werd met de wapen-
schilden van de heelmeesters. In deze ruimte richtten zij een amfitheater in om
anatomische lessen te geven. In het midden stond een ontleedtafel waarop het lijk
van een veroordeelde werd ontleed. Dergelijk lessen, die openbaar toegankelijk waren,
waren immens populair bij de Amsterdamse bevolking. Speciaal voor deze zaal
schilderde Rembrandt in 1632 zijn beroemde Anatomische les van dr. Nicolaes Tulp,
dat tegenwoordig in het Mauritshuis in Den Haag hangt.
Na vele jaren van leegstand en restauratie, opende Restaurant-Café In de Waag er
in 1996 zijn deuren.

Link
www.indewaag.nl

 
 
 
 

©2000 Dori Kaden